Le Lac
Cái Hồ
Ainsi , toujours poussés vers de nouveaux rivages ,
Dans la nuit éternelle emportés sans retour ,
Ne pourrons-nous jamais sur l’océan des âges
Jeter l’ancre un seul jour ?
Như thế , luôn luôn bị xô đẩy tới những bến bờ mới ,
Trong đêm triền miên bị đem đi không trở lại ,
Chúng ta sẽ không bao giờ có thể trên biển đời
Thả neo chỉ một ngày hay sao ? (1)
Ô lac ! l’année à peine a fini sa carrière ,
Et près des flots chéris qu’elle devait revoir ,
Regarde ! je viens seul m’asseoir sur cette pierre
Où tu la vis s’asseoir !
Hồ ơi ! năm đã gần tàn ,
Và gần bên những sóng lớn thân yêu nàng đã phải thấy lại , (2)
Hãy nhìn đây ! ta đến một mình ngồi trên phiến đá này ,
Nơi mà ngươi đã thấy nàng ngồi xuống !
Tu mugissais ainsi sous ces roches profondes ,
Ainsi tu te brisais sur leurs flancs déchirés ,
Ainsi le vent jetait l’écume de tes ondes
Sur ses pieds adorés .
Ngươi đã rì rào như thế dưới những tảng đã sâu này ,
Ngươi đã tự vỡ ra như thế trên sườn lởm chởm của những tảng đã này ,
Gió đã quăng những bọt sóng của ngươi như thế
Lên đôi bàn chân rất được yêu thương của nàng .
Un soir , t’en souvient-il ? nous voguions en silence ;
On n’entendait au loin , sur l’onde et sous les cieux ,
Que le bruit des rameurs qui frappaient en cadence
Tes flots harmonieux .
Ngươi nhớ chăng một chiều chúng tôi đã lặng lẽ chèo thuyền ; (3)
Đằng xa trên sóng nước và dưới bầu trời , người ta chỉ nghe thấy
Tiếng mái chèo đập nhịp nhàng
Trên những làn sóng lớn hòa điệu của ngươi .
Tout à coup des accents inconnus à la terre
Du rivage charmé frappèrent les échos ;
Le flot fut attentif , et la voix qui m’est chère
Laissa tomber ces mots :
Bỗng nhiên , một giọng nói lạ tai đối với trái đất (4)
Đập vào những tiếng dội từ bờ hồ đầy thú vị ;
Sóng lớn lắng nghe , và giọng nói thân yêu đối với ta (5)
Đã thốt ra những lời này :
‘Ô temps ! suspends ton vol , et vous , heures propices !
Suspendez votre cours : laissez-nous savourer les rapides délices
Des plus beaux de nos jours !
“Thời gian ơi ! Hãy ngừng trôi , và các ngươi , những giờ thuận lợi !
Hãy ngừng lại :
Hãy để chúng tôi tận hưởng những lạc thú tuyệt vời chóng qua
Của những ngày đẹp nhất trong đời !
‘Assez de malheureux ici-bas vous implorent ,
Coulez , coulez pour eux ;
Prenez avec leurs jours les soins qui les dévorent ;
Oubliez les heureux .
“Khá nhiều những kẻ đau khổ ở trên đời này van xin các người ,
Các người hãy trôi đi , trôi đi cho họ ;
Các người hãy lấy đi những tháng ngày của họ cùng với những mối lo âu dày vò họ ;
Các người hãy quên đi những kẻ hạnh phúc .
‘Mais je demande en vain quelques moments encore ,
Le temps m’échappe et fuit ;
Je dis à cette nuit : Sois plus lente ; et l’aurore
Va dissiper la nuit .
“Nhưng ta tuyệt vọng đòi thêm vài khoảnh khắc ,
Thời gian vuột khỏi ta và lẩn trốn ;
Ta bảo đêm nay : Hãy chậm lại ; và rạng đông
Hãy đi làm tan bóng đêm .
‘Aimons donc , aimons donc ! de l’heure fugitive ,
Hâtons-nous , jouissons !
L’homme n’a point de port , le temps n’a point de rive ;
Il coule , et nous passons !’
“Vậy chúng ta hãy yêu thương , vậy chúng ta hãy yêu thương !
Chúng ta hãy mau lên , hãy hưởng những phút đang chạy trốn !
Con người chẳng có bến đỗ , thời gian chẳng có bến bờ ;
Thời gian trôi đi , và chúng ta qua mất !” (6)
Temps jaloux , se peut-il que ces moments d’ivresse
Où l’amour à longs flots nous verse le Bonheur ,
S’envolent loin de nous de la même vitesse
Que les jours de malheur ?
Này thời gian ganh tị , có thể nào không ? những lúc say đắm này (7),
Là lúc sóng tình rào rạt tưới đổ hạnh phúc lên chúng tôi ,
Bay xa khỏi chúng tôi
Lâu như những ngày đau khổ ?
Eh quoi ! n’en pourrons-nous fixer au moins la trace ?
Quoi ! passés pour jamais ! quoi ! tout entiers perdus !
Ce temps qui les donna , ce temps qui les efface ,
Ne nous les rendra plus !
Sao đây ! chúng tôi sẽ không thể tối thiểu giữ lại dấu vết của những lúc đó hay sao ?
Sao ! những lúc đó qua mất mãi mãi ! Sao ! Những gì là tất cả mất hết!
Thời gian này đã cho những lúc đó , thời gian này xóa mờ những lúc đó ,
Thời gian này sẽ không còn đem trở lại cho chúng tôi những lúc đó !
Éternité , néant , passé , sombres abîmes ,
Que faites-vous des jours que vous engloutissez ?
Parlez : nous rendrez-vous ces extases sublimes
Que vous nous ravissez ?
Hỡi vĩnh viễn , hư không , quá khứ , hỡi những tai họa đen tối ,
Các ngươi làm gì những ngày tháng mà các ngươi nuốt mất ?
Hãy nói đi : các ngươi có trả lại cho chúng tôi không ? Trả lại những cực lạc tuyệt vời này
Mà các ngươi làm cho chúng tôi rất thích thú ?
Ô lac ! rochers muets ! grottes ! forêt obscure !
Vous , que le temps épargne ou qu’il peut rajeunir ,
Gardez de cette nuit , gardez , belle nature ,
Au moins le souvenir !
Hỡi hồ ! Hỡi những tảng đã lớn câm nín ! Hỡi những động ! Hỡi rừng âm u !
Thời gian chừa các ngươi ra hoặc có thể làm các ngươi trẻ lại ,
Các ngươi là tạo vật tươi đẹp , hãy từ đêm nay giữ lấy , hãy tối thiểu giữ lấy
Kỷ niệm !
Qu’il soit dans ton repos , qu’il soit dans tes orages ,
Beau lac , et dans l’aspect de tes riants coteaux ,
Et dans ces noirs sapins , et dans ces rocs sauvages
Qui pendent sur tes eaux .
Hỡi hồ đẹp , ta muốn kỷ niệm ở trong sự yên tĩnh của ngươi , ở trong những cơn giông tố của ngươi ,
Ở trên dáng dấp những ngọn đồi tươi vui của ngươi ,
Ở trong những cây thông đen tối này , và ở trong những đá hoang vu này
Đang soi mình trên mặt nước của ngươi .
Qu’il soit dans le zéphyr qui frémit et qui passe ,
Dans les bruits de tes bords par tes bords répétés ,
Dans l’astre au front d’argent qui blanchit ta surface
De ses molles clartés .
Ta muốn kỷ niệm ở trong ngọn gió êm đềm hiu hiu lướt qua ,
Trong những tiếng động bên bờ của ngươi được lập lại bởi bến bờ ,
Trong tinh tú sáng như bạc , làm trắng mặt ngươi
Bằng những vầng sáng êm dịu .
Que le vent qui gémit , le roseau qui soupire ,
Que les parfums légers de ton air embaumé ,
Que tout ce qu’on entend , l’on voit ou l’on respire ,
Tout dise : Ils ont aimé !
Ta muốn gió đang gào , hàng sậy đang than thở .
Ta muốn những mùi thơm nhẹ nhàng trong không khí được ướp hương của ngươi ,
Ta muốn tất cả những gì người ta đang nghe thấy , người ta đang nhìn thấy, hoặc người ta đang thở , tất cả nói lên : đôi lứa đã yêu ! (8)
Alphonse de Lamartine
(1790-1869)
Phi Long Huỳnh Anh & Khai Phi Hạnh Nguyên
dịch ra văn xuôi tiếng Việt
Chú thích của PLHN & KPHN
(1) Bốn câu thơ đầu này tác giả hỏi cái hồ, “chúng ta” là tác giả và cái hồ.
Nước hồ “Luôn luôn bị xô đẩy tới những bến bờ mới, và trong đêm triền miên bị đem đi không trở lại,”
Cuộc đời tác giả cũng “Luôn luôn bị xô đẩy tới những bến bờ mới, và mối tình của tác giả cũng trong đêm triền miên bị đem đi không trở lại,”.
Vì thế, tác giả hỏi cái hồ rằng “Chúng ta sẽ không bao giờ có thể thả neo trên biển đời chỉ một ngày hay sao ?”
(2) Người yêu của tác giả đã cùng với tác giả ngồi bên bờ hồ nên “Nàng đã phải thấy lại những làn sóng lớn thân yêu” (trên mặt hồ).
(3) “Chúng tôi”: tác giả và người yêu.
(4) “Một giọng nói lạ tai đối với trái đất”: giọng nói của người yêu của tác giá lạ tai đối với trái đất (vì trái đất không biết tiếng người).
(5) «Giọng nói thân yêu đối với tôi»: giọng nói của người yêu của tác giả.
(6) Tới đây chấm dứt lời nói của người yêu của tác giả.
(7) Bắt đầu từ câu này cho đến hết bài thơ là lời tác giả nói tiếp.
(8) “Đôi lứa” là tác giả và người yêu, “đã yêu” nghĩa là “bây giờ không còn yêu”.
