“Tin vịt” tiếng Pháp là “le canard”, nghĩa đen là con vịt, nghĩa bóng là tin giả (fausse nouvelle) chỉ giống như tiếng vịt kêu lớn.
Lancer là ném, liệng, tung.
Lancer le canard tiếng Việt chuẩn dịch là “tung tin vịt”. Chữ tung dịch hay vì tung nghĩa là “vứt lên cao” để mọi người thấy. Tung con vịt lên thì con vịt sợ quá nên kêu oác oác thật to làm mọi người chú ý, lancer le canard, tiếng Pháp chỗ này thật là hay.
Người nghe tin vịt tin liền thuộc loại “dân ngu cu đen” (xem bài Dân & Lính_Citizens & Soldiers) nên hễ có tin gì lạ là tin ngay.
Người nghe tin vịt tin liền cũng có thể là hạng không suy nghĩ hoặc thiếu suy nghĩ vì sống theo cảm xúc, “yêu nên tốt, ghét nên xấu” hoặc “yêu trái ấu cũng tròn, ghét bồ hòn cũng méo”, cho nên nghe cái gì nói tốt về người mình thích thì tin liền, nghe cái gì nói xấu về người mình ghét cũng tin liền.
Người quê mùa không biết đọc không biết viết nhưng tính nết vô tư (không thiên vị ai) và cẩn thận thì dè dặt, nên khi nghe tin vịt thì để đó, không màng tới.
Người học giỏi chưa cần phải đậu bằng cấp gì, khi nghe tin vịt, biết liền là tin giả và tìm hiểu kẻ tung tin vịt có mục đích gì. Thí dụ: vì mục đích kiếm ăn nên kẻ tung tin vịt nói tốt chủ để nịnh bợ hoặc tung tin vịt nói xấu kẻ địch của chủ để nịnh bợ thêm, vân vân. Trường hợp này người học giỏi tạm thông cảm vì nghĩ ai cũng phải kiếm ăn.
Tin vịt rất nhiều trong những tập thể “dân ngu cu đen” (xem bài Dân & Lính_Citizens & Soldiers) vì tin vịt ở đây khá hiệu quả.
Tin vịt trở nên hiếm hoi ở những nước văn mình vì ít hoặc không hiệu quá, hoặc có khi ngược lại kẻ tung tin vịt còn bị dư luận lật mặt nạ và khinh bỉ.
Khai Phi
CHÚ Ý
BÀI TIN VỊT VIẾT NGÀY MAY 29, 2020 LÀ MỘT BÀN LUẬN (LUẬN ĐỂ_ESSAY).
TÁC GIẢ KHÔNG ÁM CHỈ RIÊNG BẤT CỨ MỘT TIN TỨC NÀO LÀ TIN VỊT.
