Yêu Thật
Nếu thật sự yêu một người nữ , người ta không bao giờ làm bất cứ một cái gì có hại cho người đó . Thí dụ : kể lể trong văn thơ mình đã hôn người đó nồng cháy và tệ hơn nữa là đã ân ái với người đó . Làm như vậy có hại cho gia đình người nữ bây giờ đã có chồng . Người đọc nhận ra ngay câu chuyện trong văn thơ chỉ là mình ham muốn người nữ và cuối cùng không được toại nguyện .
Thương Thật
Nếu thật sự thương ai (một người nữ , vợ con , cha mẹ , anh em và bạn) , người ta cũng không bao giờ làm bất cứ một cái gì có hại cho người đó .
Thương Mà Không Yêu
Ta chỉ thương em vỡ cuộc tình ,
Đau buồn tức giận lúc ngày xanh .
Ta giơ tay đỡ hồn em dậy . (1)
Êm ái em xây tiếp mộng lành .
(1) Tâm hồn em ngã xuống , ta giơ tay đỡ dậy .
Thương nên buồn khi thấy người mình thương ở trong hoàn cảnh khó khăn :
Em ơi chớp bể mưa nguồn ,
Gió to sóng lớn làm buồn tim ta .
Thương Muốn Yêu Nhưng Ngừng Lại
Tôi Chẳng Bao Giờ
Tôi chẳng bao giờ nghĩ tới yêu
Người em tôi đã mến thương nhiều .
Thư em tôi đọc mở trang giấy . (2)
Nhìn mắt hồ thu vẻ diễm kiều .
Tôi chẳng bao giờ nghĩ tới hôn
Môi em hồng dẹp nét xuân còn .
Để thơ về nhẹ trên làn tóc ,
Tôi thấy cuộc đời tươi thắm hơn .
Tôi chẳng bao giờ gửi đến em
Những dòng thơ viết thật êm đềm ,
Những lời thơ có từ tim óc
Vì nước gần đầy ngại rót thêm . (3)
Ai hỏi tôi sao khéo vẽ vời
Đem thơ mà nói thật thành chơi ?!
Thi nhân là thế , đời là thế .
Thơ chỉ đẹp khi tình thế thôi . (4)
(2) Đọc thư em , muốn rơi nước mắt nên những dòng chữ mờ đi trên trang giấy .
(3) Ngừng lại tại mến thương cũng như không rót thêm nước vào một chén nước gần đầy , do đó chẳng nên gửi những dòng thơ đi làm gì .
(4) Nếu có người cho rằng thi nhân vẽ vời ra (bày đặt ra) một bài thơ để nói dối lòng mình , yêu mà bảo chỉ mến thương (nói thật thành chơi) , thì xin trả lời rằng người làm thơ là thế , ngừng lại tại mến thương thôi ; cuộc đời là thế , người đời cũng có khi ngừng lại tại đây ; và những bài thơ đẹp do đó mà có .
Khai Phi
